Otomotiv pazarında yeni ÖTV düzenlemesinin ardından ilk günden sipariş iptalleri gelmeye başladı. Sektör temsilcilerinin büyük çoğunluğu pazarda daralma beklerken, 750 bin adetlerin konuşulmaya başlandığı yılsonu öngörüsü 600 bine çekildi. Markalar, talebi canlı tutmak ve stokları bitirmek için kampanyaları daha cazip hale getirmeye odaklanacak. ÖTV matrah ve oranlarında yeni düzenleme yapılarak 30 Ağustos tarihli Resmi Gazete’de yayımlanmış, bununla birlikte 1600 cc motor hacminin altındaki otomobillerde vergi matrahında alt sınır 70 bin liradan 85 bin liraya yükselirken, 1600 cc üzerindeki araçların ÖTV oranı artırıldı. 1600 cc’yi geçmeyen otomobillerden; ÖTV matrahı 85 bin TL’yi aşmayan otomobiller yüzde 45, ÖTV matrahı 85 bin TL’yi aşıp 130 bin TL’yi aşmayan otomobiller yüzde 50’lik vergi diliminden faydalanırken, ÖTV matrahı 130 bin TL’yi aşanlar ise daha önce uygulanan yüzde 60’lık vergi dilimi yerine bu tarih itibariyle yüzde 80’lik vergi diliminde yer aldı. 2000 cc motor hacminin üzerindeki otomobillerde matrahlarına göre düzenleme öncesi yüzde 100, yüzde 110 ve yüzde 160 oranlarında ÖTV oranında vergilendirmeye tabiyken, yine bu tarih itibariyle matrahlarına göre yüzde 130, yüzde 150 ve yüzde 220’lik ÖTV oranları ile vergilendirmeye tabi oldu. Sektör uzun süredir araçların ucuzlaması için ÖTV matrahlarının güncellemesini bekliyordu. Ancak, belli baremlerde indirim yerine zam yapılması sektörde tepkilere neden oldu. Türkiye’de satışı yapılan otomobillerden yalnızca birkaç model yüzde 45’lik vergi diliminden yararlanabiliyor.
Kaporalar geri alınıyor
Aynı zamanda İTO Motorlu Taşıt Satış ve Servisi Meslek Komite üyesi olan Gülan Otomotiv yöneticisi Ziya Alp Gülan, “Yeni düzenleme ile özellikle haftanın ilk gününde zor bir gün geçirdik. Her firma farklı uygulamalarla satış yaptı. Ön anlaşması yapılmış bazı araçlarda yeni düzenleme sonrası 3035 bin zam oldu. Bu farkı ödemek istemeyen tüketiciler siparişi iptal etti. Kaporasını geri alanlar oldu. Bazı firmalar zararına da olsa satışı tamamladı” dedi. Honda Türkiye Genel Müdür Yardımcısı Bülent Kılıçer de bazı siparişlerde iptaller olduğunu açıkladı. Alp Gülan, yeni düzenleme sonrası tüketici tarafında düşük segmente kayma olmasının beklendiğini, özellikle bazı yerli otomobillerin satışlarda öne çıkacağını söyledi. Ancak Gülan’a göre, ucuz krediye ulaşımın zorlaşması, kur artışı ve yeni ÖTV düzenlemesinin etkisiyle satışlarda frene basılabilir. Normalleşme sonrası artan taleple yılsonu için 750 bin adetlerin konuşulduğu pazarda pandemi döneminde olduğu gibi yeniden 600-650 bin adetler konuşulmaya başladı.
Segment arası geçiş olacak
Peugeot Türkiye Genel Müdürü İbrahim Anaç, ÖTV artışlarının piyasada olumsuz etki yarattığını şu sözlerle aktardı: “Özellikle çok satan segment olan B SUV, C SUV ve D sedan fiyat artışından çok etkilenecek. Segmentler arası geçişler olacak. Ancak yine de piyasa bir şekilde dengesini bulacak. Salgın devam ettiği sürece talep canlı olacak, çünkü pandemi sonrası araç sahibi olma isteği çok daha fazla arttı. Ayrıca otomobilin yatırım aracı cazibesi de arttı.”