Merhabalar,
Ulusça acılı günlerden geçiyoruz. 6 Şubat Pazartesi sabaha karşı ve öğle saatlerinde meydana gelen ve 10 ilimizi etkileyen 7.7 ve 7.6 şiddetindeki depremlerde an itibariyle 30 bine yakın can kaybı ve 80 bin üzerinde yaralı vatandaşımız var. Kayıpların enkaz kaldırıldıkça daha da artmasından korkuyoruz.
Ancak şunu da artık bilmemiz gerekiyor. Depremden kaçamayız. Çünkü ülkemiz deprem fay hatları üzerinde. Ama depremin yıkıcı zararlarından sakınabiliriz. Objektif bilimin kurallarını tavizsiz uygularsak bu iş olur. Başarılı ülkeleri, şehirleri inceleyip onların yaptıklarını ısrarla uygularsak olur.
Henüz depremin yaralarını yeni yeni sarmaya başladık. Hepimiz tek vücut halde tam bir seferberlik içinde yola çıktık. Görünen o ki en az 12 ile 15 aylık bir süreye ve milyarca $ lık büyük bir bütçeye gerek var. Yine de kabaca ülke ekonomimizde oluşan kaybı söylemek mümkün.
Yapılan ön hesaplara göre bu iki büyük deprem ülkemizde yurt içi gayrı safi brüt hasıla (GSYH) üzerinde % 2 yi bulacak bir kayıp getiriyor. Yaklaşık 850 milyar $ olacağını öngördüğümüz 2022 yılı GSYH üzerinden gidersek bu kayıp 17 milyar $ olarak ortaya çıkıyor.
10 ili kapsayan deprem bölgesinde 13,4 milyon vatandaşımız yaşıyor ve bölgenin GSYH içindeki payı % 9,3 büyüklüğünde. Toplam ihracatımızın % 8,3 ü bu bölgeden yapılıyor. İthalatta bölgenin payı ise % 6,7 olarak karşımıza çıkıyor. Öte yandan bölgenin turizme katkısı çok az. Ülkemize gelen turistlerin sadece %1 i bu bölgeyi ziyaret ediyor. Bu da bizim için bir başarısızlık bence.
Depremin gerçekleşmesinden bu yana 1 hafta geçti. Bu süre içinde ülkemizin üretim kaybını bilmek mümkün değil ama elektrik tüketiminin ilk günlerde % 10 azaldığını söyleyebiliriz.
Öte yandan depremler sırasında bölgece binlerce motorlu taşıt ciddi oranda hasarlanarak pert oldu. Taşıt sahiplerine hasarın tazmini için akla gelen sigortalar Trafik sigortası ve Kasko sigortası.
Hemen söyleyelim; Trafik sigortası zorunlu olmakla birlikte trafik çarpışmalarında karşı tarafa verilen zararı kapsadığı için deprem hasarını tazmin edemiyor. O zaman tazmin için elde sadece Kasko sigortası kalıyor. Zorunlu olmayan Kasko sigortasını taşıt sahibi yaptırmış ve süresi içindeyse deprem hasarı tazmin edilebiliyor. Yeter ki poliçe detayında deprem hasarının ödeneceğine dair madde mevcut olsun.
Tekrar bu yüzyılın en büyük deprem felaketini yaşayan ulusumuzun yaralarını en kısa sürede milli seferberlik ile sarmayı diliyorum. Artık bilimsel kuralları tavizsiz uygulayarak deprem gerçeğiyle yaşamayı öğrenelim ve deprem nedeniyle büyük acılar çekmekten kurtulalım.
