Türkiye’nin en büyük holdingi Koç’un iştiraki Ford Otomotiv Sanayi AŞ’de (Ford Otosan) 248 milyon liralık yolsuzluk skandalının ayrıntıları ortaya çıktı. Soruşturmanın bir numaralı şüphelisi 21 yıllık çalışan Süleyman Ercan Engin’in 85 milyon liralık gayrimenkulü olduğu iddia ediliyor.
Engin, Şahsuvaroğlu Otomotiv’e 190 milyon, Samsunlu Okutgen Otomotiv’e ise 48 milyon TL kazanç sağlayarak menfaat elde etmekle suçlanıyor.
Hisseleri Borsa İstanbul’da işlem gören Ford Otomotiv’in 22 Şubat 2021 tarihinde Kamuyu Aydınlatma Platformu’na (KAP) verdiği beyanname ile yolsuzluk skandalı gün yüzüne çıktı. 2020’yi 40 milyar TL satış hasılatı (ciro) ile kapatan şirketin açıklaması birçok soruyu de beraberinde getirdi.
SKANDAL NASIL ORTAYA ÇIKTI?
En az 4 yıl önceden başladığı sanılan ‘yolsuzluk’ iddiası şirkete yapılan bir ihbarla ortaya çıktı. İhbar sonrası şirkette kırmızı alarm verildi. İhbardaki iddiaların doğruluğunu teyit etmekle işe başlandı. İlk bilgiler ihbarı teyit ediyordu.
Bu safhadan sonra sıra en önemli delil kaynağı konumundaki bilgisayarın koruma altına alınmasına geldi. Tutanakla el konulan cihaz, suçlamaların odağındaki Süleyman Ercan Engin’in bilgisayarıydı. Şirket müfettişleri Engin’e, “Birkaç gün dinlenebilirsin.” diyerek işe koyuldu.
KİMLERİN İSMİ GEÇİYOR?
Ford Otosan’a göre, 247,8 milyon liralık zarar, iki kesimin iş birliği ile oluştu. Dava dosyasına göre esas sorumlu olarak Süleyman Ercan Engin (48) görülüyor. Engin, 11 Ekim 1999’da şirkette işbaşı yapan Engi, 2004 yılı nisan ayında ‘alacaklar ekip lideri’ oldu.
Engin’in başında olduğu birim şirketin 100 kadar bayisinden olan alacakların takibinden sorumlu. Engin gibi, bir dönem Ford Otomotiv’de çalışan eşi D. Engin de savcılık dosyasında ‘şüpheli’ olarak yer aldı. İşten çıkarılan Tolga Kılınç ise müfettişler soruşturma yaparken, bir takım dosyayı kayıtlarda silmekle suçlanıyor.
Engin’in 50 milyona yakın kazanç sağladığı iddia edilen Samsunlu Okutgen Otomotiv’in üç ortağı Kayhan Başokur, İsmail Okutgen ile Ahmet Kelem de şirketin savcılık dosyasında isimleri yer alan üç isim.
Ford Otomotivdeki 248 milyonluk yolsuzluğun şifreleri Adım adım yolsuzluk iddiası
NE İLE SUÇLANIYORLAR?
Ford Otosan’ın iç denetim ekibi her evrakı ve her faturayı didik didik inceledi. Zaman ilerledikçe yeni bilgilere ulaşıldı. Şirketin 247,8 milyon lira zarara uğratıldığı bilgisi üst yönetime bildirildi.
İddiaya göre Ford Otomotiv’de oluşan bu zarar iki firmaya kazanç olarak aktarıldı. Bu firmalardan biri Ford Otomotiv’in yedek parça bayisi Okutgen Otomotiv Limited Şti… 31 Aralık 2020 itibarıyla bu şirkete sağlanan kazancın 48 milyon 152 bin 594 lira olduğu iddia ediliyor.
Haksız kazanç sağlandığı öne sürülen bir diğer şirket ise Şahsuvaroğlu Otomotiv. Dava dilekçesine göre bu şirkete 2017-2020 arası dönemde sağlanan haksız kazanç 190 milyon 466 bin 146 lira.
SİSTEM NASIL ÇALIŞTI?
Ford Otosan’ın savcılık açtığı davaların özü “Şirket personelimiz, bazı bayilere haksız kazanç sağlayarak menfaat elde etti” iddiasına dayanıyor. Şirket, 21 yıllık çalışanı Engin’in, görevi sayesinde ulaşabildiği şirket kayıtları ve elektronik sistemleri maniple ettiğini öne sürüyor.
Dava dilekçesinde özetle şöyle denildi: “Davalı, limiti olmayan bayiye mal satışı yapılmasına sebep oldu. Hileli işlemlerle bayi limitlerini yükseltti. Bu sayede diğer birimleri yanıltarak araç veya parça satışı yapıldı. Davalı, kimi zaman da bayi borcunu gizledi. Bazı bayilerin şirkete yatırdıkları avans paraları ile ilişkisi içinde olduğu bayilerin borcunu ödenmiş gibi gösterdi. Örneğin, bankadaki limiti 1 milyon lira olan Okutgen’in limitini 30 milyon olarak kayda girdi.
Borcu görünmez hale getirilen bir diğer şirket ise Şahsuvaroğlu Otomotiv… Bu şirketin 2017’de 21 milyon 643 bin 462, 2018’de 45 milyon 531 bin 293, 2019’da 81 milyon 27 bin 428 TL, 2020’de ise 38 milyon 611 bin 406 liralık borcu ödenmiş gibi gösterildi.”
SUÇLANAN İSİM KONUŞTU
Hakkında bir dizi dava açılan Süleyman Ercan Engin, Hürriyet’e verdiği mülakatta. “Suçlamaların bir teki bile doğru değil.” dedi.
Engin “Biz yılda 12 denetim geçiriyoruz. Benim böyle bir şeyi yapmam mümkün değil. Benim üstümde bir sürü müdür ve yönetici var. Kayıtlarla oynamam imkânsız. Ben yapsam, bunu başkası görür. Yine faturaları değil ben, genel müdür bile değiştiremez. Limit üzeri satış yaptırmakla suçlanıyorum. Ancak bunu bizden üst yönetim istedi. Tüm hesaplarıma gayrimenkullerime tedbir konuldu. Tutuklanmamı talep etmişler, ancak savcı yurtdışı yasağı koydu. Söylendiği gibi 85 milyonluk gayrimenkulüm yok. Bana ait 8 gayrimenkul var. Değeri 15-16 milyon TL.” dedi.
DAVADA İSMİ GEÇEN BAYİLER NE DEDİ?
Ford Otosan’ın 190 milyon 466 bin 146 lira haksız kazanç sağlandığını iddia ettiği Şahsuvaroğlu Otomotiv’in Genel Müdürü Murat Şahsuvaroğlu ise Hürriyet’in sorusu üzerine şunları kaydetti: “Bize bu konuda gelen giden bir bilgi veya evrak yok. Konun detaylarını da sizden duyuyorum. Bende bu kadar bilgi yok. Öyle bir iddiaları varsa bunu ispat etmeleri gerekir. Bu olayın sağında solunda, önünde veya arkasında yokuz.” dedi.
Görüşme talebini ilettiğimiz Okutgen Otomotiv’den ise dönüş olmadı. Telefonla ulaştığımız Ford Otomotiv’in avukatı da açıklama yapamayacağını söyledi.
GÜN GÜN NELER YAŞANDI?
2 Şubat: Süleyman Ercan Engin’in bilgisayarına el konuldu.
5 Şubat: Şirkete çağrılan Engin ‘sorguya’ alındı; hakkında savcılığa başvuruldu.
8 Şubat: Engin’e karşı 48 milyon liralık ilk ihtiyati haciz talepli dava açıldı.
11 Şubat: Engin ve Tolga Kılınç’ın iş akitleri feshedildi.
19 Şubat: Engin’e karşı 247,8 milyon liralık ihtiyati haciz davası ve alacak davası açıldı.
22 Şubat: Engin’e karşı 247,8 milyon liralık icra takibi yapıldı.
22 Şubat: Ford Otomotiv, yolsuzluk skandalı Borsa İstanbul’a bildirdi.
10 Mart: Süleyman Ercan Engin, 21 yıl çalıştığı şirkete karşı işe iade davası açtı.
SUÇLANAN İSİM HİSSESİNİ DEVRETTİ
Ford Otosan’ın skandalı borsaya bildirmesinden iki gün sonra Samsun’da dikkati çeken bir hisse devir işlemine imza atıldı. Engin’in 48 milyon lira kazanç sağladığı iddia edilen Samsunlu Okutgen Otomotiv şirketinin yüzde 70 hissesini elinde bulunduran Kayhan Başokur, tüm hissesini İsmail Okutgen’e devrederek ortaklıktan ayrıldı.
Başokur da, hakkında suç duyurusunda bulunulan 3 isimden biri.
DAVA HARCI 50 MİLYON TL
Alacağa konu tutar yüksek olunca, ödenen dava harçları da dudak uçuklattı. Ford Otomotiv, Engin’e yönelik ihtiyati haciz talebi ile açtığı dava için 49 milyon lira dava harcı ödedi. Yine, iş mahkemesinde açılan alacak davası için yatırılan harç miktarı ise 4,2 milyon lira olarak kayıtlara geçti.
O FATURALAR DOSYAYA GİRDİ
Şirket, Engin’in adına kayıtlı 20 gayrimenkulün 85,2 milyon lira değerinde olduğu iddiasında. Listedeki gayrimenkullerden ikisi ise Tuzla’da bulunan ikiz villalar. Engin, geçen yıl 4,8 milyon TL’ye aldığı villaların mobilya ve dekorasyon işlerini, kazanç sağlamakla suçlandığı Okutgen Otomotiv’e fatura etmekle suçlanıyor.
Savcılık dosyasına 1 milyon 360 bin liralık fatura dökümü de sunuldu. Engin, “Dekorasyon işlerinin ödemesini ben yaptım.” dedi. Engin’in Hürriyet muhabirinin görmesine izin verdiği dekontun tutarı 1 milyon 340 bin TL. Paranın Engin’den çıkış tarihi ise 9 Şubat 2021. Bu tarih, olayın ortaya çıkışından bir hafta sonrasına tekebül ediyor.