Kamu bankalarının 6 yerli otomobil markasını “aşırı zam yaptılar” diye kredi paketinden çıkartması fitili ilk ateşleyen hareket oldu. Gerekçe olarak da “zam yaptılar” denince tüketici gözünde adeta akan sular durdu. Bazı gazeteler “zam yaptılar”ı Ocak-Temmuz arasındaki fiyatları vererek sözüm ona “haber” yaptılar. Rakamlara bakınca Ocak-Temmuz arasındaki fiyat farkı açıkça gözüküyordu… Ancak, Ocak-Temmuz arası Euro başta olmak üzere hiçbir şeye zam gelmemiş de sadece otomotivciler zam yaparak faturayı tüketiciye yüklemişler gibi yansıtıldı. Kamu bankaları haklı çıkartılmaya çalışıldı. Oysa kamu bankaları “zam yaptılar ondan çıkarttım” diye havada kalan bir suçlamayla açıklama yapacağı yerine kısaca “ucuz krediye benden bu kadar” da diyebilirdi. Çünkü zaten işler yani satışlar yolunda gidiyordu ve Temmuz ayında belki de tarihin rekoru kırılacaktı… Evet, bu süreçte otomobillere zam yapıldı mı? Evet yapıldı… Peki data şirketlerinin açıkladığı gibi yüzde 30’a varan zamlar mıydı bunlar? İşte zurnanın zırt dediği yer de tam burası. Data şirketinden Ocak-Temmuz ayında markaların liste fiyatlarını alıp körü körüne haber yaparsanız olacağını da buydu… Bu oranların yüzde 30’lara kadar çıkmasının tek ve en önemli etkeni; ÖTV (matrağı) baremiydi … Geçtiğimiz haftalarda bu sayfada Toyota Türkiye CEO’su Ali Haydar Bozkurt ile yaptığımız röportajın ana konusu da ÖTV baremleriydi… Bozkurt yaptığı açıklamada bu ÖTV baremlerinin güncellenmesi gerektiğini vurgulamıştı…
“Aşırı zam yaptılar” gibi suçlama haberlerle sanki fabrikalarında “sahte rakı üretmiş” muamelesi gören otomotiv sektörünün bu işte günah keçisi ilan edilmesi pek masum değil…
Şimdi gelelim işin aslına…
Usülsüz zam yaptığı iddia edilen markaları zamlanan modelleriyle inceleyelim. İlk örneğimiz “sözde zam şampiyonu” olarak gösterilen Honda olsun… Honda Civic'in 1.5 VTEC Turbo Executive Plus AT versiyonu Ocak ayında 193 bin 400 TL'den alıcı buluyordu. Bu fiyat seviyesi yüzde 50 ÖTV diliminde bulunurken, araca 7 ay içinde gelen yüzde 12.2 oranındaki artış liste fiyatını 217 bin 38 TL seviyesine çıkardı ve çıplak fiyatı 120 bin TL'yi aşan Civic'in bu versiyonu yüzde 60'lık ÖTV dilimine girerek 231 bin 400'den satılmaya başladı. Yani, Honda'nın söz konusu modelindeki 7 aylık zammın 14 bin 362 TL'lik kısmı ÖTV'de bir üst dilime çıkmasından kaynaklandı. Civic HB Sport + modelinde de benzer bir durum ortaya çıkıyor. Ocak ayında 196 bin 860 TL'den satılan bu araç, temmuz ayında 235 bin 100 TL'lik liste fiyatı ile bayilerde yer alıyor. Fakat, Ocak ayındaki fiyatı ile yüzde 50 ÖTV diliminde yer alan Civic'in bu versiyonu, gelen zamlar ile birlikte yüzde 60'lık vergi dilimine girdi.
RENAULT DA BAREM MAĞDURU
Gelelim diğer haber mağduru “ sözde şampiyon” Renault’ya… Clio HB 1.0TCe Joy Benzin Otomatik 100 bg modelinin Ocak 2020 fiyatı 118 bin 700 TL iken, bu aracın Temmuz 2020 fiyatı ise gelen zam ile birlikte 145 bin 650 TL'ye çıkıyor. Fakat, araca yapılan zam ÖTV dilimini yüzde 45'ten yüzde 50'ye çıkardığı için, Clio'nun bu versiyonunun fiyatı 4 bin 150 TL daha artarak 149 bin 800 TL'ye ulaşıyor. Megane Sedan'ın 1.3 TCe Icon benzin otomatik 140 beygirlik versiyonundaki fiyat artışının da bir kısmının ÖTV diliminin yükselmesine bağlı olduğunu belirtmek gerek. Söz konusu modelin Ocak 2020 fiyatında ÖTV dilimi yüzde 50 iken, Temmuz 2020 fiyatı ise yüzde 60 diliminde yer alıyor. Rakamlar, bu modelde tüketiciye yansıyan zammın 14 bin 150 TL’lik tutarının vergi dilimi değişikliğinden kaynaklandığını ortaya koyuyor.
TOYOTA VE HYUNDAİ’nin durumu…
Diğer 2 marka Toyota ve Hyundai’de de durum farklı değil. Toyota’nın en çok satan modeli olan Corolla’da fiyat artışı Ocak-Temmuz döneminde yüzde 16 ile 20 arasında gözüküyor. . C-HR modelindeki artış ise yüzde 8 ile 17 seviyesinde. Corolla 1.6 Dream Multidrive S modelinin fiyatı yüzde 16 artışla 152 bin 900 TL’den 177 bin 850 TL’ye çıkmış. Corolla 1.6 Vision versiyonun fiyatı ise yüzde 20 artışla 133 bin 100 TL’den 159 bin 400 TL olmuş. Corolla’nın sadece dört modelde artış yüzde 23’lere çıkmış gibi… Ama Toyota yetkilileri de bunun nedeni olarak söz konusu dört modelin ÖTV matrahının yüzde 50’den yüzde 60’a çıkmasını gösteriyor. Yani yüzde 10’dan fazla fark ÖTV bareminden kaynaklanıyor…
Hyundai’deki fiyat artışı yüzde 9’la yüzde 11.7 arasında gerçekleşmiş. Martta 108 bin 050 TL fiyat etiketiyle satışa sunulan yeni i10 modelinin 1.0 MPI Jump versiyonu temmuzda 118 bin 050 TL’ye yükselmiş. Yüzde 9’luk artış gerçekleşmiş. Ocakta 126 bin 585 TL’den satılan i20 1.4 MPI Style AT’nin fiyatı yüzde 11.7 artışla temmuzda 141 bin 400 TL’ye çıkmış
Firmalar bu artışların ÖTV matrahındaki artıştan dolayı, otomobilin ÖTV’sinin bir üst dilime girmesinden kaynaklandığını söylüyorlar. Hepsinin tek dileği var; ÖTV matrahlarının günümüz şartlarına göte güncellenmesi…